Upały - zachowajmy zimną krew!

CZYM JEST UPAŁ? Upał to stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza 30 st. C. W ciągu dnia, najwyższa temperatura występuje pomiędzy godziną 15 a 18, a nie jak się powszechnie sądzi w południe. Natomiast największe promieniowanie UV notowane jest w godzinach 12 – 13. Wraz ze wzrostem temperatur znacząco wzrasta ryzyko odwodnienia oraz przegrzania organizmu.

JAK UPAŁ WPŁYWA NA LUDZKI ORGANIZM? Upał może spowodować: zmęczenie, silne bóle i zawroty głowy, nudności, gorączka, szum w uszach, drgawki, wzrost temperatury ciała zagrażający życiu, większą częstotliwość bicia serca i oddechu. Upał wpływa również na układ nerwowy człowieka. Wysokie temperatury mogą powodować ospałość, zdenerwowanie, a także wpływają na poziom koncentracji  i efektywność pracy. 

Gdy temperatura powietrza osiąga:

1.       41 °C istnieje groźba zagrożenia życia;

2.       39 °C Groźba udaru;

3.       38 °C następuje wysychanie gruczołów potowych;

4.       30 °C maksymalnie znośny dla organizmu próg upału;

JAK BRONIĆ SIĘ PRZED UPAŁEM? Przede wszystkim należy pić duże ilości wody. Woda to naturalne „antidotum” na upał. Pijmy najlepiej wodę niegazowaną. Należy unikać picia kawy oraz napojów zawierających duże ilości cukru – sprzyjają one odwodnieniu organizmu. Należy również ograniczyć opalanie, ponieważ zbyt długie przebywanie na słońcu jest szkodliwe dla organizmu, który łatwo może ulec przegrzaniu, a skóra poparzeniu. Należy przebywać na słońcu nie dłużej niż maksymalnie 2 godz. stosując przy tym kremy ochronne.

Dzieci i osoby starsze nie powinny wychodzić z domu, a jeżeli jest to niezbędne, to koniecznie z nakryciem głowy. W ciągu dnia należy zamykać w domu okna i żaluzje, by ograniczyć napływ gorącego powietrza do pomieszczeń (szczególnie po stronie nasłonecznionej). Okna należy otwierać nocą, kiedy temperatura jest niższa – jeżeli oczywiście warunki bezpieczeństwa na to pozwalają; należy unikać forsownego wysiłku fizycznego w najgorętszej porze dnia.

PODCZAS UPAŁÓW BĄDŹMY ROZWAŻNI. Wysiłek fizyczny, np. bieganie może doprowadzić do odwodnienia, skurczów mięśni spowodowanych odwodnieniem i utratą minerałów, przegrzaniem organizmu lub udaru cieplnego. Pod żadnym pozorem nie wolno zostawiać dzieci i zwierząt w zaparkowanym pojeździe. Temperatura w nagrzanym samochodzie może dochodzić do 50 OC !!! Starajmy się także w czasie upałów nosić lekką i przewiewną odzież z tkanin naturalnych, w jasnych kolorach. Wspomoże to właściwą termoregulację organizmu.

NIE LEKCEWAŻMY OBJAWÓW. Podczas upałów, gdy organizm się odwadnia, stężenie leków w organizmie może się zwiększyć nawet do zagrażającego życiu. W związku z tym osoby przyjmujące leki powinny bardzo uważnie monitorować swoje samopoczucie, a przede wszystkim stosować się do zaleceń związanych z postępowanie podczas upałów i pozostawać w kontakcie z lekarzem. Jeśli odczuwamy zawroty głowy, osłabienie, niepokój lub dotkliwe pragnienie i ból głowy, należy skontaktować się z dyspozytorem medycznym, dzwoniąc pod numer alarmowy. Jeśli to możliwe należy przenieść się w chłodne miejsce. 

OSTROŻNIE Z KLIMATYZACJĄ! Należy unikać skrajnych temperatur – osoby, które pracują w klimatyzowanych pokojach nie powinny od razu wychodzić na zewnątrz, gdzie panuje upał – może to spowodować szok termiczny, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi. Będąc nad wodą należy pamiętać, że nie wolno gwałtownie wchodzić do niej bezpośrednio po opalaniu – zanim zaczniemy pływać, należy opłukać ciało wodą, do której wchodzimy i dopiero wtedy powoli się w niej zanurzyć. Będąc w podróży, należy częściej robić przerwy i odpoczywać w zacienionych miejscach, by złagodzić negatywny wpływ wysokich temperatur na koncentrację.

DIETA NA UPAŁY. W upalne dni należy przygotowywać lekkie posiłki, bazujące na owocach i warzywach, które dostarczają organizmowi niezbędnych składników mineralnych i witamin, a unikać tłustych, smażonych i wysokokalorycznych dań, które dodatkowo obciążają i tak zmęczony upałem organizm. Należy unikać spożywania alkoholu, ponieważ sprzyja to odwodnieniu organizmu. Wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi bakterii salmonelli, dlatego też należy unikać pokarmów z surowych jajek, a także często myć dokładnie ręce. 

JAK DBAĆ O DZIECI W UPAŁY? Należy ubierać dziecko w lekką, przepuszczającą powietrze, jasną odzież oraz zakładać mu czapeczkę z daszkiem; należy chronić dziecko przed słońcem, m.in. używając parasolki nad wózkiem nawet wtedy, kiedy ten stoi w ocienionym miejscu. Podawajmy dziecku letnie, lecz nie zimne napoje, w szczególności ziołowe lub owocowe herbatki, a także wodę mineralną lub sok. Należy kąpać dziecko w letniej (nie zimnej) wodzie. Nie należy nosić dziecka w nosidełku, gdyż w upalne dni może być mu niewygodnie i gorąco. Przed wyjściem z dzieckiem na spacer, należy zabrać ze sobą nawilżone chusteczki oraz butelkę z napojem. Należy także smarować dziecko kremami z wysokim filtrem i nie wychodźmy z dzieckiem na zewnątrz w porze, kiedy panuje najwiekszy upał.